Vastgelopen werknemer met autisme en met een re-integratietraject op zoek naar nieuw perspectief?

Bedrijven en organisaties realiseren zich niet altijd dat ze medewerkers met autisme in dienst hebben. Naar schatting heeft 1,2% van de bevolking autisme (ca. 190.000 mensen in Nederland). Autisme komt voor bij mannen én vrouwen en op alle intelligentieniveaus. Bij vrouwen wordt autisme minder snel herkend; zij krijgen vaker eerst een andere (onjuiste) diagnose dan mannen. Veel voorkomende klachten waarmee werknemers met autisme te maken kunnen krijgen zijn:

• Stress-gerelateerde lichamelijke klachten zoals rugpijn, hoofdpijn en nek-schouder klachten
• Chronische vermoeidheid
• Chronische overprikkeling
• Problemen met de concentratie
• Traagheid en verlies aan initiatief
• Problemen met besluitvorming, zeker als dat afstemming met collega’s vraagt
• Piekeren, en dat niet kunnen stoppen
• Een beperkte belastbaarheid en terugval na overschrijding van de belastbaarheid
• Angst, paniek en stress bij veranderingen
• Communicatieproblemen op de werkvloer of zelfs conflicten
• Het gevoel niet gewaardeerd of begrepen te worden door collega’s en/of leidinggevende(n)
• Overschatting van de eigen competenties
• Laag zelfbeeld
• Faalangst en perfectionisme (verzanden in details, waardoor men in tijdnood komt)
• Slaapproblemen
• Veel moeite met kritiek
• Geen of zelfs een averechts effect van een behandeling zoals cognitieve gedragstherapie
• Langdurige of herhaaldelijke uitval met stagnerend functioneel herstel en re-integratie
   

De werknemers die langdurig verzuimen met autisme moeten vaak op zoek naar ander werk. Dit kan zowel in het 1^e spoor bij de eigen werkgever zijn, maar gezien de vaak lange herstelduur moet er ook vaak een adequaat 2^e spoortraject worden doorlopen, dit om samen met een re-integratiecoach op zoek te gaan naar passend werk bij een andere werkgever.  Als werkgever blijf je als casemanager wel leidend en verantwoordelijk in het traject. Het is belangrijk om tijdens een vezuimperiode in de communicatie rekening te houden met autisme.  Mensen met autisme kunnen onderling veel verschillen, maar één ding hebben zij met elkaar gemeen: moeite hebben met het communiceren met anderen.  Mensen met autisme vinden het vaak lastig om non-verbale signalen (intonatie, gezichtsuitdrukkingen en gebaren) goed te interpreteren. Ook wordt er vaak van hen verwacht dat zij hun communicatiestijl aanpassen aan de situatie en aan anderen, maar je kunt het natuurlijk ook omdraaien.  Onderstaande tips kunnen je daarbij helpen. Dit zijn uiteraard algemene tips, het is altijd goed om jouw manier van communiceren af te stemmen op de werknemer met wie je communiceert.

9 tips voor effectieve communicatie met verzuimende werknemers met autisme:

1. Zorg voor rust in het gesprek. Het is het fijnst voor je werknemer met autisme om een rustige plek als ‘gespreksdecor’ te hebben. Hoe minder prikkels er aanwezig zijn, hoe beter hij of zij zich kan concentreren op het gesprek.
2. Gebruik hele korte en directe zinnen, zowel mondeling als schriftelijk;
3. Wees expliciet.  ‘Zo meteen’ is voor je werknemer met autisme nietszeggend. Gebruik liever een duidelijke tijdsaanduiding zoals ‘binnen vijf minuten’. Ditzelfde geldt voor het stellen van vragen. In plaats van te vragen: “Wat vind jij een geschikte re-integratieplek in ons bedrijf?”, vraag dan: “Ik heb drie functies of samengestelde taken/werkzaamheden, welke zou jij het liefst willen doen?
4. Vermijd beeldspraak. Grote kans dat je werknemer met autisme je woorden letterlijk neemt. ‘Een knoop in je maag hebben’ zegt iemand met autisme niet zo veel. Zeg precies wat je bedoelt, dat doen mensen met autisme ook.
5. Zorg ervoor dat jouw verbale en non-verbale boodschappen elkaar niet tegenspreken. “Ja” zeggen en tegelijkertijd je hoofd schudden geeft een verwarrend signaal af.
6. Houd voldoende fysieke afstand. je werknemer met autisme kan hypersensitief zijn voor zintuiglijke prikkels waardoor hij of zij in paniek kan raken wanneer ze worden aangeraakt.
7. Probeer je niet gekwetst te voelen. Je werknemer met autisme zou erg direct kunenn zijn en heeft dan niet altijd door dat wat hij of zij zegt soms kwetsend kan zijn. Ze doen dit echter niet expres.
8. Geef complimentjes. Mensen met autisme hebben vaak last van onzekerheid wanneer ze in een situatie terechtkomen die ze niet goed kunnen inschatten. Het geven van complimentjes wanneer zij iets goed hebben gedaan, kan hen helpen te begrijpen hoe zij zich in een dergelijke situatie het beste kunnen gedragen.
9. Kijk uit met grapjes maken. Niet alle grapjes zullen goed worden begrepen. Geen idee waar je over zou kunnen praten? Dan is het praten over zijn hobby een goede keuze. Wees er echter op voorbereid dat sommige mensen hierover uren zou kunnen praten. Om het gesprek netjes af te sluiten kun je zeggen: ‘Ik weet nu genoeg over dit onderwerp, dankjewel.”

Heeft u te maken met een verzuimende werknemer met autisme? Loopt u vast in de re-integratie? Bij JobUp begeleiden wij veel mensen met autisme (Asperger, PPDNOS, Klassiek autisme) op het gebied van werk. Dit zijn mensen die vanuit de WIA of Wajong jobcoaching krijgen, maar ook vanuit onze rol als re-integratiebedrijf voor mensen die langdurig verzuimen. Wij hebben korte lijnen met GGZ organisaties die mensen met autisme behandelen, zoals Boba, Eddee, Yulius en De Hoop GGZ. Wij kunnen uw werknemers begeleiden in zowel het 1^e als het 2^e spoor.  Neem vrijblijvend contact op, wij sparren graag met u mee, dit om samen op zoek te gaan naar mogelijkheden.  

Deze blog is geschreven door Erik Baan, hij is als arbeidsdeskundige actief bij JobUp. Hij doet veel arbeidsdeskundige werkplek- en loonwaardeonderzoeken. In het verleden heeft hij veel mensen met autisme begeleid als jobcoach. 

Bron: https://mentaalbeter.nl